Het leven uit een dag

Het leven uit een dag - A.F.Th. Van der Heijden

klas 5, periode 1

Samenvatting

De zon komt net op als Benny Wult geboren wordt. Enkele uren later moet hij naar school, waar hij leert dat een mensenleven 24 uur duurt. Vanwege dat korte leven is herhaling onmogelijk. Een mens kan bijvoorbeeld maar één keer de liefde bedrijven, daarna zullen de geslachtsorganen afsterven. Ook leert hij, dat je, nadat je bent gestorven, in de hemel of in de hel kan belanden. De hemel bestaat uit een ondeelbaar kort moment van geluk, de hel uit een eindeloos leven, vol herhaling, wat een onverdraagbare kwelling moet zijn. 

Benny ontmoet in een café een meisje, Gini Trades. Zij worden verliefd op elkaar en delen samen het bed. Pas achteraf beseffen ze dat hun daad maar eenmalig kon zijn. Ze weten dat hun enige oplossing de hel is, waar wel herhaling mogelijk is. Daarom vermoorden zij Scant, een blindeman die ze in het café ontmoet hadden. Benny en Gini worden allebei veroordeeld tot de elektrische stoel. Gini bevalt eerst nog van een zoon, die ze Benny junior noemt. 

Wanneer Benny geëlektrocuteerd wordt, zweeft hij naar boven, om weer neer te dalen in de stoel. Hij denkt eerst dat de executie mislukt is, en dat hij nog gewoon leeft, maar als hij buitenkomt, ziet hij dat de zon zich veel sneller verplaatst dan vroeger. Hij is dus in de hel beland, maar Gini kan hij niet vinden. Wel komt hij Scant tegen. Die raadt hem aan om als mannelijke prostituee te gaan werken, om te ontdekken wat seksuele herhaling eigenlijk inhoud. Maar Benny houdt dit niet vol, en hij probeert nog steeds Gini te vinden. Dan krijgt hij een soort hallucinatie, waarbij hij opnieuw de liefde met haar bedrijft. 

Nu weet hij zeker dat Gini in de hemel is, dit was haar ondeelbare moment van geluk. Scant zegt dat Gini de moord eigenlijk gepleegd had op bevel van Benny, daardoor mocht zij wel naar de hemel. Maar eigenlijk werd ze gestraft, ze werd gescheiden van Benny en van haar kind. Benny komt er ook achter dat Scant zich opzettelijk had laten doden, om hem en Gini uit elkaar te drijven.

Argumentatieschema  

“Zij daar... ik hier... en tussen die twee werelden in, voor ons allebei onbereikbaar, het kind.” (p. 213)

Dat is de afloop van het boek ‘Het leven uit een dag’ van A.F.Th. Van der Heijden. Een verhaal dat aan de ene kant een classic, zoetsappig, romantisch verhaal is tussen twee geliefden, maar aan de andere kant zo veel meer is dan dat.

Jouw leven duurt maar 24 uur, stel je eens voor! Voordat ik dit boek tegenkwam, had ik hier al vaak over na gedacht. Toen ik zag dat hier een boek over was geschreven, was ik onwijs enthousiast en wist ik al gelijk dat ik dit wou gaan lezen. Wanneer ik zelf zo’n wereld me voorstelde, botste ik altijd op een paar problemen: Hoe gaat het dan met grote projecten? Hoe moet je alles leren in zo’n korte tijd? Wat als je een Nederlands-verslag moet schrijven? Dan ben je al je halve dag kwijt... (oftewel je halve leven)

De schrijver heeft dit op zijn eigen manier aangepakt en dit heeft hij uitstekend gedaan. Hij heeft zich enorm goed ingeleefd in de karakters en hoe zij zich moeten voelen, met hun leven van maar één dag.

In het begin van het boek gaat de grootvader van Benny naar het strand om daar, voor het eerst in zijn leven, de opkomende zon te bekijken (pagina 11/16). Dit is zo goed beschreven, de intense blijheid om de zon weer te zien. In eerste instantie zou je er zelf niet zo over nadenken, maar de schrijver geeft je nieuwe inzichten.

Het gebeurt een stuk vaker dat er dat soort dingen in het boek worden beschreven. Gevallen die niet toepasbaar zijn op onze wereld, maar wel op de wereld waar de mensen geloven in de hel van herhaling en de hemel van een ogenblik. Bijvoorbeeld op pagina 125:

‘Net zo vaak herhaalbaar tot de daad...’

‘Ja, vader?’

‘...tot de daad, nou ja, gaat tegenstaan. De Boeken kennen daar een woord voor, voor die tergende herhaling. Verveling.’

In de wereld waar Benny leefde, kennen ze natuurlijk het woord ‘verveling’ niet, alles kan immers maar 1 keer plaatsvinden. Dus toen er hier gepraat werd over de hel, ging de vader er niet vanuit dat het bekend was wat verveling betekent. Dit vind ik erg scherp van de schrijver en goed gevonden.

Je zou kunnen zeggen dat het boek bestaat uit 2 delen: Benny in de normale wereld en Benny in de hel. De overslag zit bij pagina 136. Bij ‘Benny in de hel’ heb je een hele duidelijke open plek. Zullen Benny en Gini elkaar weer zien? Bij het eerste deel tot pagina 136 is er eigenlijk geen open plek. In deze, voor mijn gevoel, één grote inleiding, wordt voor ongeveer de helft gepraat over hoe een leven van 24 uur eruitziet. Dat is geweldig om te lezen, super interessant, en zoals eerder gesteld heeft de schrijver dat uitstekend uitgewerkt. Maar voor de andere helft gaat het gewoon over Benny en Gini, hun relatie. Zonder duidelijk doel, zonder een touw eraan vastgeknoopt. Dit duurt veel te lang en is veel te uitgebreid. Bij het lezen heb ik een flink aantal pagina’s overgeslagen, omdat ik het gewoon niet meer interessant vond. Dit is zo enorm zonde! Zo’n prachtig idee, zo’n machtig concept!

En vervolgens gaat het grootste gedeelte over hoe Benny en Gini elkaar leuk vinden, blablabla.

Het uitgebreid opschrijven is vaker een probleem voor de schrijver. De manipulatietechniek vertragen is iets te vaak toegepast...

Situaties worden zo verschrikkelijk uitgebreid uitgelegd. Bijvoorbeeld op pagina 141/143. De schrijver doet er 3 pagina’s over om te vertellen wat Benny allemaal ziet. Situatieschetsen zijn noodzakelijk en verrijkend, maar als het te veel en te lang wordt gedaan, wordt het duf en monotoon.

“Het boek is naar mijn mening meer een opsomming van gebeurtenissen dan een echt verhaal” (scholieren.com, 1998). Dit vind ik een erg goede beschrijving. Doordat er weinig spanning in het boek zit, er geen duidelijke open plekken aanwezig zijn en dingen oppervlakkig worden beschreven, is dit het gevolg. Ik werd amper meegesleept in het verhaal en voelde niet erg de drang om door te blijven lezen. Dit is jammer, want het concept is erg goed.

Over het einde was ik positief verrast. Ik had het zeker niet zien aankomen dat Scant ervoor had gezorgd dat Gini en Benny niet meer samen zullen komen. De schrijver heeft bij mij totaal niet het vermoeden gewekt dat Scant wraak wou nemen op Benny, omdat hij juist altijd de helper leek. Het kwam uit het niets, maar gaf gelukkig nog enige diepgang aan het verhaal. De schrijver heeft hiermee de lezer een reden gegeven om dit boek nog een keer te lezen, met hele andere ogen.

Mijn uiteindelijke mening? Ik weet het niet. Ik kan helaas niet de opdracht volgen en beargumenteren waarom ik dit boek geweldig/verschrikkelijk vind. Beide niet. Zelfs na het schrijven van dit verslag weet ik het nog steeds niet. Aan de ene kant zou ik het boek nog een keer aandachtig willen lezen om alle details eruit te halen, aan de andere kant heb totaal geen zin om die ellelange stukken weer te moeten trotseren. Wat is het doel van de schrijver geweest met het schrijven van dit verhaal? Wou hij een statement maken, de lezer gewoon amuseren, of iets anders? Ik heb geen idee.

Dit boek zou zo mooi en poëtisch kunnen worden.

 Maar toch is dat het voor mij niet.

Zonde.

Bronvermelding   

-        Scholieren.com. (1998, 13 september). het leven uit een dag. geraadpleegd van: https://www.scholieren.com/verslag/boekverslag-nederlands-het-leven-uit-een-dag-door-afth-van-der-heijden-41493

-        Van der Heijden, A. F. Th. (1988). Het leven uit een dag (8ste editie). Amsterdam, Nederland: De Bezige Bij.